Çağın Hastalığı : D Vitamini Yetersizliği
D vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Yağsız diyetlerle D vitamininin emilimi güçleşmektedir. D vitamini başta kemikler olmak üzere vücudumuzun pek çok yerinde önemli görevleri olan karaciğerde depolanan bir vitamindir. En önemli kaynağı güneştir. Vücudumuz direk güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini sentezleyebilmektedir.
D Vitamininin Görevleri:
- Kalsiyum ve fosfor emilimini düzenlemeye yardımcı olur.
- Kemik ve diş sağlığını olumlu yönde etkiler.
- Bağışıklık sistemine destek olur.
- Kemik yumuşamasını önler.
- Kas ağrıları ve yorgunluğu azaltır.
- Kemik ve hücre büyümesini destekler..
- Kanser, depresyon, kardiovasküler rahatsızlıklar, obezite, diyabet, kanser gibi rahatsızlıklarla ilişkili olduğu bildirilmiştir
Yeterli D vitamini alımı ve kandaki D vitamini değerlerinin istenilen düzeyde olması sadece kemik, kalsiyum ve fosfor metabolizması için değil aynı zamanda genel sağlık ve iyilik hali için de son derece önemlidir..
D Vitamininin Bulunduğu Besinler
- Balık
- Balık yağı
- Yumurta sarısı
- Süt – süt ürünleri
- Tahıllar
- Yeşil yapraklı sebzeler
D vitamini eksikliğini önlemek için D vitamini içeren gıdaların tüketimi önemlidir. Ancak en temel kaynak güneştir. D vitamini, güneş ışınları etkisiyle deride oluşur. Özellikle haftada 2 defa saat 10:00 ile 15:00 arasında kol, bacaklar ve yüz bölgesinin güneşle direk temasının sağlanması tavsiye edilmektedir. Cam arkasından bile D vitamini ihtiyacını karşılayamazsınız. Yüksek koruyucu güneş kremleri de maalesef D vitamini ihtiyacını karşılamaya engel olur. O nedenle D vitamini almayı hedeflediğinizde güneş koruyucu kullanmamak gerekir.
D Vitamini Eksikliğinin Nedenleri
D vitamininin kanda belirgin şekilde azalmış olması D vitamini yetersizliği olarak adlandırılır. D vitamini eksikliği kandaki seviyeleri çok düşük olunca veya eksikliği belli bir süre geçinceye kadar belirgin semptomlara neden olmaz. Bu da D vitamini eksikliğinin teşhisini zorlaştırır. D vitamini seviyeleri düşük olan bireylerin başta depresyon olmak üzere diyabet, astım, kanser, kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riski daha yüksek bulunmuştur.
- Güneşten yeteri kadar faydalanamamak ile birlikte gıdalarla yetersiz D vitamini alımı ( çocuklar ve yaşlılar )
- D vitamininin barsakdan yetersiz emilimi ( çölyak hastalığı, mide veya barsakların bir kısmının çıkarıldığı ameliyatlar )
- Karaciğer veya böbrek hastalığı olanlarda, D vitamininin etkin formuna dönüşememesi
- Bazı ilaçlar( kortizon, bazı kolesterol ilaçları gibi )
D vitamini yetersizliğine neden olmaktadır.
D Vitamini Eksikliğinin Sonuçları Nelerdir?
- Kanda kalsiyum düzeyinin düşüklüğü (Hipokalsemi )
- Kanda fosfor düzeyinin düşüklüğü (Hipofosfatemi)
- Çocukluklarda kemiklerin yumuşaması ve eğrilmesi (Raşitizm)
- Erişkinlerde kemiklerin yumuşaması ve kas güçsüzlüğü (Osteomalazi)
- Kemik kütlesinin azalması ve kemik kırılganlığının artışı (Osteoporoz)
D vitaminin Yan Etkileri
D vitamini bir depo vitamindir ve fazlası vücutta birikerek toksik etki gösterir. Bu nedenle bilinçsiz D vitamini almamaya özen gösterilmelidir. Özellikle multivitaminler ile D vitamini bir arada alınmamalıdır. Güneşli günlerin azaldığı dönemlerde güneşten çok yararlanamayacağımız için D vitamini seviyelerini kontrol ettirmek atlanmamalıdır. D vitamini seviyelerinin düşük olması durumunda mutlaka doktor önerisiyle takviye alınmalıdır.
01.11.2017