İRRİTABL BARSAK SENDROMU ( IBS) ( HASSAS BARSAK )

Kalın barsak ince bağırsaklardan sonra gelir. Rektum ile anüs ‘e bağlanır ve yaklaşık 1,5 metre uzunluğundadır. Bağırsaklarda sindirimi gerçekleşen besinlerin sindirilmesi sonucu oluşan su ve minerallerin büyük kısmı buradan geri emilir. Kalan kısım ise dışkı olarak atılır.

IBS ise; nedeni doğrudan bilinmeyen özellikle stres ile tetiklenen bağırsakların hassasiyetinin artması olarak tanımlanabilir. Karın ağrısı, hazımsızlık, şişkinlik, dışkılama bozuklukları ( kabızlık veya ishal ) ile kendini gösterebilir. Ülkemizde ve dünyada görülme sıklığı yaygın olan IBS bağırsaklara kalıcı bir zarar vermemektedir. Kesin tedavisinin olmaması maalesef kişilerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Stres altında olan kişilerin bağırsaklarının hassasiyetinin daha fazla olduğu bilinmektedir. Bu nedenle tedavisinde başrolü oynayan diyet ve ilaçlarla birlikte stres yönetiminin de olması isteniyor.

FODMAP Diyeti Nedir?

Çoğu insanın beslenmesinde yaptığı düzenlemeler ile IBS belirtilerinin azaldığı gözlemlenmiştir. Diyet ile birlikte tutulacak olan beslenme günlüğü hangi besinlerin hassasiyetinizi arttırdığını belirlemenize yardımcı olacaktır.

 IBS ile ilgili yapılan çalışmalarda FODMAP diyetinin uygulandığı görülmektedir. FODMAP  in   açılımı  fermente edilebilir oligo-di-monosakkaritler ve polyoller demektir. FODMAP diyeti kısa zincirli emilimi düşük olan fermente oligo-,di- ve mono-sakkaritlerin ve poliollerin kısıtlandığı bir beslenmedir. Bu besinlerin ince bağırsakta yeterince sindirilememesi sonucu gaz ve şişkinlik şikayetleri ortaya çıkar. Kısıtlı alınan fermente karbonhidratların gastrointestinal sistem üzerine olumlu etkiler gösterdiği gaz ve şişkinlik şikayetlerinin azaldığı belirtilmektedir.

FODMAP besinler 6 hafta boyunca diyetinizden çıkarılır. Daha sonra her defasında bir besin ekleyip vücudunuzdaki değişimleri tespit ederek ( olumlu ) diyetinize ekleyebilir veya ( olumsuz ise ) çıkarabilirsiniz. Paketlenmiş ürün alırken mutlaka etiket bilgilerini kontrol edin. FODMAP besin var ise almayın. Glutensiz besinler alabilirsiniz. Glutensiz diyet yaptığınızdaki iyileşme glütenin azalmasına bağlı değil FODMAP içeriğinin azalmasına bağlıdır. Bu nedenle yüzde yüz bir glutensiz diyet uygulamak zorunda değilsiniz.

 
 
DÜŞÜK FODMAP DİYETİNDE KISITLANMASI GEREKEN BESİNLER
 
Meyveler:

 Elma , Kayısı, Mango, Kiraz, Böğürtlen, Nektarin, Şeftali, Armut, Hurma ,Erik, Karpuz ,Konserve meyveler, Konsantre meyve suları, Fazla miktarda meyve tüketimi, Kuru meyveler    

Sebzeler:
Enginar, Avakado, Kuşkonmaz, Pancar, Karnabahar, Brüksel lahanası, Brokoli, Lahana, Rezene, Bamya, Mantar, ,Kurusoğan, Arpacık soğanı, Bezelye, Taze soğan, Sarımsak

Ekmek ve Tahıllar:

Buğday, Çavdar, Arpa

Protein kaynakları:

Kurubaklagiller (Nohut, Mercimek, Barbunya, Kurufasulye) , Kaju

Süt ve Ürünleri :

Süt (inek, keçi, koyun) ( yarım yağlı/tam yağlı ) ,Yoğurt( yarım yağlı/tam yağlı ) , Süzme peynir, Ev yapımı peynir, Dondurma, Krema

Diğer Besinler:

Bal, Sorbitol, Mannitol, Fruktoz, Yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren hazır ürünler

DÜŞÜK FODMAP DİYETİ İÇİN UYGUN BESİNLER

Meyveler:

Muz, Altın Çilek, Yabanmersini, Greyfurt, Üzüm, Kiwi, Kavun, Limon, Lime, Mandalina, Portakal, Çilek,  Frambuaz, Ahududu

Sebzeler: 

Havuç, Kereviz, Kırmızı biber, Pazı, Mısır, Patlıcan, Taze fasulye, Marul, Bal kabağı, Domates, Yer elması, Patates, Turp, Kabak, Salatalık,  Yeşil yapraklı sebzeler, Dolmalık biber

Süt ürünleri:

Laktozsuz süt, Laktozsuz Yoğurt,  Eski ve sert peynirler, Tereyağ

Protein Kaynakları:

Dana eti, Tavuk, Kuzu eti, Yumurta, Tofu, Fıstık, Ceviz

Tahıllar:

Glutensiz ekmekler ve glütensiz ürünler ,  Pirinç, Pirinç unu, Yulaf ,Yulaf ezmesi,Mısır, Mısır unu, Mısır irmiği, Kinoa

Diğerleri: 

 Şeker( sofra şekeri) (Sükroz), Glikoz ve sonu –ol ile bitmeyen tatlandırıcılar Akçaağaç şurubu,Baharatlar,Zeytinyağı,Zeytin,  

06.10.2017