Doğumdan sonra sütümü arttırmak için ne yapmalıyım ?
Acaba sütüm olacak mı? Bebek doyuyor mu? Niye ağlıyor acaba sütüm mü az? Gazı mı var? Az mı yiyorum? Neler süt yapar? Şekerli ,tatlı yiyecekler mi yemeliyim? Evet doğum yapmış annelerin aklında bunun gibi bir çok deli sorular dönüp dolaşır. Zaten bebekle birlikte yeni bir hayata adım atmış olan annenin tüm hayatı değişmişken bir de aldığı kiloları düşünüp durur.
Sevgili anneler doğum yapmak hayatın en büyük mucizesi öncelikle her anın tadını çıkarmaya çalışın. Ardından çevreden gelecek birçok olumsuz cümlelere kulak asmayın. Tabiki deneyimlerden faydalanın ancak ‘bu çocuk doymuyor, sütün az, bunu yemezsen sütün olmaz, bunu yapmazsan bebek büyümez vb. gibi moralinizi bozacak söylemleri duymamaya çalışın. Aynı şeyleri bende yaşadım her anne gibi. Diyetisyen olmamın avantajlarını yaşadım ancak kendi bebeğininiz olunca panikleyip bildiklerinizi bile unutabiliyorsunuz. Kendinizi toparlayıp stres ve panikten uzak durmak bu dönemde size oldukça yardımcı olacaktır. Stresten uzak kalmanın en iyi yolu da kucağınızdaki mucizeyi bol bol öpüp koklamaktır.
Şimdi sizden en çok gelen sorularla kafanızdakileri cevaplamaya çalışalım
1.Sütümün artması için neler yapmalıyım? Hangi besinler sütü arttırır?
Anne sütünü arttıran en güzel etmen bebeğin emmesidir. Bebeğiniz emdikçe sütünüz artacaktır. Bu nedenle özellikle çalışan anneler bu konuda sabırlı olup sütlerini sağıp uygun koşullarda bekletip bebeklerine vermelidirler. Aksi halde sağılmayan göğüsteki süt kesilebilir. Bununla birlikte sütü arttıracak mucizevi besinler yoktur. Ancak yardımcı olacak besinler tüketebilirsiniz. Örneğin soğan, bulgur, dereotu, proteinli besinler, malt kökenli içecekler tüketebilirsiniz. Ayrıca bol sıvı tüketmek anne sütünü arttıran en önemli etmenlerdendir. Rezene çayı da sizi bu konuda destekleyecektir.
2.Sütümün artması için tatlı mı yemeliyim?
Hayır. Özellikle boş kalori içeren sağlığa faydası olmayan şeker içeriği yüksek abur cubur vb. tüketmek sadece kilo artışınızı arttırır. Anne sütüne etkisi olmaz. Ancak şekersiz komposto, hoşaf vb. içeceklerle destekleyebilirsiniz. Özellikle bu hatayı sütü az olan veya hiç emziremeyen anneler yapmaktadır. Emzirme döneminde kilo alınmasının başlıca sebebi ‘ tatlı ye sütün olsun’ sözü ne yazıkki. Halbuki sonunda hepsi anneye sadece kilo olarak dönüş yapmaktadır.
3.Canım çok tatlı çekiyor peki o zaman ne yapmalıyım?
Emziren anneler enerji harcadığı için tatlı yemek istiyor olabilirsiniz. Sütlü tatlıları tercih edebilir, kuru meyvelerden faydalanabilirsiniz. Ancak tarçın ve kakao kullanmak tatlı ihtiyacınız azaltacaktır. Bunun dışında tahin-pekmez, bal, şekersiz ev yapımı reçelden sınırlı miktarda tüketebilirsiniz.
4.Neler sütün azalmasına veya kesilmesine sebep olur? Diyet yapmak sütümü azaltır mı?
Öncelikle bebeği emzirmemek veya memeyi sağmamak sütün azalmasına sebep olur. En önemli ikinci faktör ise stre ve üzüntü. Loğusalık dönemi psikolojik olarak oldukça zor bir süreçtir. Bu dönemi çevrenizdekilerin yardımıyla( eş, anne, kardeş vb) ne kadar az üzüntü ve stres yaparak geçirirseniz sütünüz de o kadar bol olacaktır. Diğer merak edilen konu diyet yapmak.Diyet yapmaktan kastımız sağlıklı beslenmek ise hayır sütünüz azalmaz aksine artar. Ancak kilo verecem diye aç kalır sağlıksız beslenirseniz evet sütünüz azalır.
5.Emzirmiyorum yine de kilo verebilir miyim?
Evet elbette verebilirsiniz ancak bunun bir süreç olduğunu unutmayınız. Sizler için belki ek kalori gerekmeyecektir ancak vereceğim bütün sağlıklı beslenme önerileri sizler için de geçerlidir. Emziremediğiniz için üzülmemeli, sabretmeli ve uygun formulalar (mamalar) ile beslemelisiniz. Bütün bunlar için mutlaka doktor ve diyetisyeninizle iletişimde olmalısınız.
6.Bebeğime gaz yapmasın diye neleri yememeliyim?
İlk 15 gün; lahana , brokoli, brüksel lahanası, kereviz, karnabahar, bezelye, nohut, kuru fasulye, bulgur, mercimek... şişkinlik şikayetlerini ve gaz problemini arttıracağı için çok fazla tercih etmeyebilirsiniz. Ancak sonrasında deneme yanılma yöntemi ile anne, kendini rahatsız eden ve gaz şikayetini arttıran besinleri kendisi saptayacaktır. 3 aydan sonra gaz şikayetlerinin azalmasıyla rahat bir nefes alabileceksiniz. Bu süreçte frenk kimyonu içeren bitki çaylarından içmek kimi bebeklerde rahatlama sağlamaktadır. Ancak bebeğinize doktorunuza danışmadan hiçbir şey içirmeyiniz.
7. Su içmek anne sütünü arttırır mı? Ne kadar sıvı almalıyım?
Evet sevgili anneler. Sıvı tüketimi anne sütünü arttırmaya yardımcı olacaktır. Günde ortalama 3 lt su içmelisiniz. Diğer sıvıları su yerine tüketmeyin suya ilave olarak tüketin. Su miktarına ilave olarak ayran, şekersiz komposto, rezene çayı tüketebilirsiniz.
8.Sütümün artması için hangi içecekleri veya bitki çaylarını kullanabilirim?
Malt içecekleri sütünüzün artmasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte bazı markaların anne sütünü arttırmaya yardımcı içecekleri de kullanabilirsiniz. Ancak rezene çayı bu dönemde en rahat kullanabileceğiniz çaydır sanırım. Çünkü hem anne sütünü arttırmaya yardımcı olarak hem de sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olarak kullanabilirsiniz. Ancak yeşil çay, beyaz çay metabolizma hızlandırsa da kafein içeren çaylardır. Bu nedenle bu çayları ilk aylar pek tüketmemekle birlikte kafein içermeyen ıhlamur, rezene vb. den günde 1-2 fincan tüketebilirsiniz.
Uzman Diyetisyen Serap CAVLAK
18.01.2017